W seminarium uczestniczyli przedstawiciele powstającego Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa, Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, spółek zarządzających odcinkami koncesyjnymi, naukowcy i przedstawiciele biznesu. Współorganizatorem spotkania był Instytut Międzynarodowej Współpracy Gospodarczej._x005F_x000D_

Obecnie sieć dróg płatnych w Polsce liczy 3648 km – poinformował zastępca Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad Andrzej Maciejewski. GDDKiA pobiera opłaty za przejazd pojazdów ciężkich (ciężarówki i autobusy), zgodnie z ustawą o drogach publicznych, na autostradach (1081 km), drogach ekspresowych (1256 km) i innych krajowych (821 km). Kierowcy pojazdów lekkich (samochody osobowe i dostawcze do 3,5 t) płacą za korzystanie z 261 km autostrad. Wszystkie pojazdy ponoszą opłaty za korzystanie z autostrad koncesyjnych zarządzanych przez prywatne spółki: GTC, AWSA I i AWSA II, SAM (łącznie 466 km)._x005F_x000D_

Umowa z firmą Kapsch, operatorem Krajowego Systemu Poboru Opłat, zawarta została na okres 8 lat i wygasa 2 listopada 2018 roku. Fizycznie pobór opłat ruszył 3 lipca 2011 roku, a już w październiku 2012 zwróciły się poniesione koszty. Całkowite przychody do 25 listopada br. wyniosły w przypadku elektronicznego poboru 4.620 mln zł plus 720,5 mln z ręcznego poboru opłat od samochodów osobowych._x005F_x000D_

Prof. Wojciech Suchorzewski, były wieloletni przewodniczący nieistniejącej już Rady ds. Autostrad przypomniał, że dyskusje o poborze opłat, wykorzystującym inteligentne systemy, toczyły się od lat, a mimo to jeszcze niedawno projektowane były węzły z obszernymi placami do budowy stanowisk ręcznego płacenia. Potrzebne są renegocjacje umów z koncesjonariuszami, które pozwoliłyby zastosować wygodny dla kierowców jednolity system poboru na wszystkich odcinkach. Jednocześnie interoperacyjność nie może być związana z monopolem technologicznym, a system powinien pozwolić na pobieranie opłat wszystkich kategorii (od ciężarówek na różnych drogach, aut osobowych na autostradach płatnych, ewentualnych opłat za korzystanie z innej infrastruktury – tunele czy mosty lub opłat za wjazd do centr miast). W ustawach nie powinny być umieszczane stawki – ich wysokość powinna być decyzją organów uprawnionych do pobierania opłat. Dla powszechnej akceptacji systemu ważne też jest, by kłaść nacisk nie na jego finansowe aspekty (np. zasilanie Krajowego Funduszu Drogowego) lecz efekt społeczny (realizację zasady że użytkownik płaci, sprawiedliwy podział obciążeń, możliwość kształtowania ruchu)._x005F_x000D_

Andrzej Lewandowicz, wiceprezes Zarządu Autostrady Wielkopolskiej, zastrzegając że zabiera głos w imieniu swojej spółki a nie wszystkich koncesjonariuszy powiedział, że prywatni zarządcy mogą akceptować jedynie system obliczony na wiele lat, a nie na krótki czas, do wygaśnięcia umowy na funkcjonowanie KSPO. Chodzi bowiem o to, żeby uwzględniał on postanowienia umów z koncesjonariuszami, w których określone są warunki tzw. zamknięcia finansowego ich inwestycji. Zarządcy autostrad prywatnych mają wieloletnie statystyki ruchu oraz określone plany finansowe i nie mogą zrezygnować z własnego systemu poboru bez gwarancji zachowania wpływów na odpowiednim poziomie. Prace prowadzone w resorcie infrastruktury i rozwoju, kierowanym ówcześnie przez min. Marię Wasiak, szły w kierunku nieakceptowanym przez AWSA._x005F_x000D_

Ten głos pokazuje, że nie będzie łatwo o znalezienie jednolitego systemu płacenia za jazdę po autostradach. Dla odpowiedzialnego za transport Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa kluczową sprawą jest zapewnienie ciągłości poboru opłat i dalsze rozszerzanie systemu, po wygaśnięciu obecnej umowy – zapewnił dyrektor Departamentu Dróg i Autostrad Rafał Nowak. Na to nakładają się przygotowania do wdrożenia Europejskiej Usługi Opłaty Elektronicznej EETS. Chcemy umożliwić swobodny przejazd użytkownikom EETS, wtedy kiedy zacznie ona faktycznie funkcjonować. Zobowiązaliśmy się – dodał dyr. Nowak – że do czerwca 2016 r. gotowe będzie oprzyrządowanie prawne dla świadczenia w Polsce tej usługi. Niedawno prasa donosiła o groźbie ukarania Polski przez Komisję Europejską za niewprowadzenie odpowiednich definicji do krajowego prawa._x005F_x000D_

O zmianach w opłatach za drogi w krajach europejskich, w kontekście wdrażania usługi EETS mówił też Pascal Lemonnier z firmy Egis. Jej wdrożenie nie wiąże się ze zmianami w technologii, kluczowa rola przypada w niej firmie – dostawcy usługi (Service Provider), z którą końcowy użytkownik zawiera umowę, dzięki której będzie miał jedno urządzenie umożliwiające podróże po całej Europie i dostawał jedną fakturę. GDDKiA i inni zarządcy autostrad są tu poborcami opłat (Toll Charger), którzy mają zapewnić dostawcom interoperacyjność swoich systemów, tak by świadczenie usługi było możliwe. Usługa EETS w żaden sposób nie przesądza natomiast z jakiej technologii poboru korzysta dany poborca, o ile jest zgodna ze standardami UE. Obecnie w UE jest tylko jeden zarejestrowany dostawca usługi EETS (niemiecka firma AGES), znanych jest też 10 firm zainteresowanych taką działalnością – nie ma wśród nich żadnej polskiej._x005F_x000D_

Podsumowując seminarium, prezes PKD Zbigniew Kotlarek powiedział, że stowarzyszenie będzie aktywnie działać dla znalezienia takich rozwiązań sposobu płacenia za drogi, które będą przyjazne dla kierowców, nie będą generowały utrudnień w ruchu, nakierowanych na przyszłość i które nie będą narzucały rozwiązań technologicznych. Kongres będzie platformą, na której administracja drogowa i firmy zainteresowane tą tematyką będą mogły wymieniać się informacjami i porozumiewać się._x005F_x000D_