90 lat temu, 3 stycznia 1928 roku rozpoczęły się obrady Polskiego Kongresu Drogowego – pierwszego takiego wydarzenia w dziejach polskiego drogownictwa.

Kongres stanowił zwieńczenie kilkuletnich starań inżynierów i innych przedstawicieli środowisk technicznych. Idea zwołania Kongresu została sformułowana w 1925 roku, podczas Zjazdu Inżynierów Drogowych w Warszawie. Nazwa Kongres Drogowy nawiązywała do światowych kongresów drogowych, które od 1908 roku organizowało Światowe Stowarzyszenie Drogowe PIARC. Polska od 1919 roku była członkiem tej organizacji.

W 1925 roku powołano komitet organizacyjny Stowarzyszenia Członków Polskich Kongresów Drogowych i rozpoczęto przygotowania do Kongresu. Jak pisze w swym opracowaniu Marceli Bochenek z Wydziału Historii Drogownictwa – muzeum w Szczucinie, na dzień 2 stycznia 1928 roku do stowarzyszenia należało 473 członków, a w dniu otwarcia Kongresu zapisało się jeszcze przeszło 100.

Otwarcie kongresu nastąpiło 3 stycznia 1928 roku o godzinie 13.00, w auli Politechniki Warszawskiej, z udziałem Ministra Robót Publicznych inż. Jędrzeja Moraczewskiego. Obradom przewodniczył stojący na czele stowarzyszenia inż. Melchior Nestorowicz, dyrektor departamentu drogowego w Ministerstwie Robót Publicznych. „W Polsce gospodarka drogowa jest bardziej zaniedbana niż inne dziedziny życia gospodarczego, a polskie drogownictwo nękają trudne i palące zagadnienia. Wymaga ono ulepszeń i reorganizacji. Na cele gospodarki drogowej brak jest środków materialnych, a poziom techniki drogowej pozostawia dużo do życzenia. Te kapitalne zagadnienia wymagają przeprowadzenia poważnych studiów i pracy. Są to zagadnienia wyłącznie natury gospodarczej, technicznej czy finansowej. Apolityczne. Polityka nie powinna mieć do nich dostępu. Są to zagadnienia, które powinny być traktowane i rozpatrywanie poważnie i obiektywnie. Nie można i nie wolno spraw technicznych, drogowych traktować po dyletancku, bo to się mści, powodując straty materialne i przyczyniając do pogorszenia stanu dróg – mówił podczas inauguracji obrad.

Kongres trwał 3 dni. Poza sesją inauguracyjną, obradował w sekcjach tematycznych. Były to: Sekcja Techniczna, Organizacyjno-Administracyjna i Gospodarczo-Finansowa. Wyniki obrad sekcji złożyły się na przyjęte na koniec Kongresu uchwały. Kongresowi towarzyszyła Wystawa Drogowa w gmachu Politechniki i na dziedzińcu.

Łącznie przed II wojną światową odbyły się 4 Kongresy Drogowe. Do tej tradycji nawiązuje stowarzyszenie Polski Kongres Drogowy, reaktywowane w 2005 roku. W roku 2006 zorganizował ono pierwszy po wojnie, a w sumie piąty Polski Kongres Drogowy. W roku 2017 PKD zostało uznane przez PIARC za Komitet Narodowy tej światowej organizacji, na której wzorowali się założyciele przedwojennego Kongresu. Po 90 latach historia zatoczyła w ten sposób koło.

Opracowanie Marcelego Bochenka.