W ramach Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej będą zrealizowane projekty drogowe o łącznej wartości 5 623 mln zł. Wszystkie umowy powinny być podpisane do końca tego roku, część inwestycji została już nawet oddana do użytku._x005F_x000D_

Dotychczasowe efekty realizacji programu w obszarze drogownictwa, a ściślej – tzw. osi priorytetowej “Poprawa dostępności i jakości powiązań komunikacyjnych województw Polski Wschodniej” były tematem wystąpienia na VI Forum PKD w październiku br. wiceprezesa Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Dariusza Szewczyka. PARP jest Instytucją Pośredniczącą we wdrażaniu tego programu._x005F_x000D_

Program RPW ma wyjątkowy charakter, został ustanowiony jako jedyny w takim kształcie w Europie. Do tej pory bowiem środki unijne były dystrybuowane albo na poziomie regionalnym albo krajowym. W tym przypadku jest to program makroregionalny, który obejmuje swoim zasięgiem pięć województw. W roku 2005, kiedy toczyły się negocjacje nad budżetem UE na lata 2007-2013, tych właśnie 5 województw: warmińsko-mazurskie, podlaskie, lubelskie, świętokrzyskie i podkarpackie to były w komplecie najbiedniejsze regiony ówczesnej “25”. Dlatego udało się wywalczyć taki specjalny instrument wsparcia dla realizacji celu, który określono następująco: “Przyśpieszenie tempa rozwoju społeczno – gospodarczego Polski Wschodniej w zgodzie z zasadą zrównoważonego rozwoju”. Łączny budżet programu to 2,8 mld euro, w zależności od wahań kursowych jest to 10-11 mld zł._x005F_x000D_

Spora część tych środków została przeznaczona na inwestycje drogowe, z założenia mniejsze niż te realizowane w ramach programu “Infrastruktura i Środowisko”. Na terenie tych województw buduje się przecież także ważne połączenia o znaczeniu ogólnokrajowym czy nawet międzynarodowym, jak autostrada A-4 na Podkarpaciu, odcinki drogi S-7 w woj. warmińsko-mazurskim i świętokrzyskim, S-17 na Lubelszczyźnie i S-8 od Białegostoku w stronę Mazowsza. Postanowiono, że środki z PRPW zostaną przeznaczone na budowę i modernizację ważnych odcinków dróg wojewódzkich Polski Wschodniej oraz budowę obwodnic w ciągach dróg krajowych._x005F_x000D_

Na liście projektów indywidualnych znajduje się 28 projektów podstawowych oraz 5 projektów rezerwowych, w tym 7 tzw. dużych, o wartości powyżej 50 mln euro każdy, które musiały podlegać aprobacie Komisji Europejskiej. Do tej pory podpisano umowy na 6 tych dużych projektów. Dwa z nich: budowa wschodniej obwodnicy Przemyśla, łączącej drogę krajową nr 77 z drogą krajową nr 28 i budowa północnej obwodnicy Jędrzejowa w ciągu drogi krajowej nr 78, zostały najwcześniej zatwierdzone przez Komisję Europejską i są już w zasadzie gotowe._x005F_x000D_

Inne duże inwestycje drogowe realizowane w ramach tego programu to obwodnica Jarosławia w ciągu DK 4, rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 747 Iłża – Konopnica na odcinku Konopnica – Kamień w woj. lubelskim, a także dwa mosty na Wiśle: w Kamieniu w woj. lubelskim oraz w Połańcu na granicy woj. świętokrzyskiego i podkarpackiego. Ten ostatni projekt ilustruje dobrze jedno z założeń programu, który miał preferować współpracę między poszczególnymi województwami, choć z tą współpracą wyszło różnie._x005F_x000D_

Sporo projektów jest już ukończonych: obwodnice Przemyśla, Ełku, Mrągowa, zbliża się oddanie do użytku obwodnic Olecka i Jędrzejowa. W woj. podlaskim środki zostały skoncentrowane w stolicy regionu Białymstoku, który realizuje tzw. północną wewnętrzną obwodnicę, na którą się składa 5 projektów przebudów dróg wewnątrz miasta. Te projekty są bardzo zaawansowane, to jest około 15 km obwodnicy. Białystok otrzymał w sumie z programu miliard złotych (nie tylko na drogi, ale także na komunikację miejską itp.). Dzięki temu – powiedział wiceprezes PARP – będzie to jedno z pierwszych miast w Polsce, o których można powiedzieć, że ma rozwiązane 80-85 proc. problemów komunikacyjnych. Zmiany jakie tam się dokonały w ciągu minionych 4 lat są bardzo widoczne._x005F_x000D_

Program zbliża się do końca. Do końca roku powinny być podpisane wszystkie umowy na łącznie 172 projekty – ocenił D. Szewczyk. Biorąc pod uwagę standardowy okres budowy, to jest dwa sezony budowlane, można założyć, do końca 2014 r. wszystkie inwestycje przewidziane do realizacji zostaną zakończone. Wtedy pozostanie jeszcze cały rok 2015 na ostateczne rozliczenie programu._x005F_x000D_

Zerwanie negocjacji w sprawie budżetu UE na lata 2014-2020 sprawia, że trudno mówić z pewnością o przyszłym kształcie programów operacyjnych, ale raczej należy zakładać, że specjalny program dla tych słabiej rozwiniętych terenów Polski będzie miał swoja kontynuację w następnej perspektywie finansowej, jakkolwiek w nieco zmienionym kształcie._x005F_x000D_

VI Forum PKD – prezetacja PARP (Dariusz Szewczyk)