Bezpieczeństwo i trwałość to hasło, pod którym już po raz czwarty obradowało Śląskie Forum Drogownictwa. Zakończona 14 bm. konferencja zgromadziła rekordową liczbę przeszło 200 przedstawicieli administracji drogowej i samorządowej oraz firm z branży z całego kraju oraz gości z Niemiec i Holandii. Wiodącymi tematami były nawierzchnie drogowe z asfaltów wysokomdyfikowanych oraz problemy brd: bezpieczeństwo pieszych i oznakowanie pionowe dróg.

Witając uczestników w imieniu współorganizatorów: Polskiego Kongresu Drogowego oraz Zarządu Dróg Wojewódzkich w Katowicach Zbigniew Tabor, wiceprezes zarządu PKD i dyrektor ZDW podkreślił, że śląska konferencja zyskała międzynarodową renomę miejsca wymiany wiedzy i doświadczeń z zakresu techniki i technologii drogowych, o czym świadczy po raz kolejny udział gości z Federalnego Ministerstwa Komunikacji i Rozwoju Miast Niemiec, instytutu BASt czy Forschungsgesellschaft fur Strassen- und Verkehrswesen FGSV. Członek Zarządu PKD, dyrektor ZDW w Olsztynie Waldemar Królikowski powiedział, że katowicki Zarząd Dróg Wojewódzkich stanowi dobry wzór dla innych jednostek administracji drogowej jak wdrażać nowoczesne rozwiązania i podnosić jakość zarządzania siecią drogową. Chęć zapoznania się z jego osiągnięciami przyciąga kolejnych uczestników współorganizowanych przez Kongres Drogowy imprez.

Dobrym przykładem takiej innowacyjności jest zastosowanie asfaltów wysokomodyfikowanych podczas remontów dróg zarządzanych przez katowicki ZDW. Asfalt wysokomodyfikowany powstał w wyniku prac badawczych w Stanach Zjednoczonych w 2011 roku – przypomniał dyrektor ZDW Katowice Zbigniew Tabor. Polega na modyfikacji asfaltu polimerami. Takie asfalty są całkowicie nowym lepiszczem, gdzie frakcja ciągła polimeru przekracza połowę objętości.

Modyfikowanie asfaltów różnymi dodatkami wynika z potrzeby eliminowania naturalnych wad tego wciąż najbardziej powszechnego w drogownictwie materiału do budowy nawierzchni. Jedną z nich jest duża zależność jego twardości od temperatury. W Polsce temperatury w zimie mogą spaść do -30⁰C, natomiast w lecie temperatura powietrza w cieniu dochodzi do +35⁰C. Rozpiętość temperatur wynosi więc ok. 65⁰C.

Nawierzchnie bitumiczne, wykonane z tradycyjnych asfaltów drogowych nie spełniają oczekiwań użytkowników dróg: wykonane z twardych asfaltów nie koleinują się w lecie, ale pękają w zimie, a te z miękkich odwrotnie: nie pękają w zimie, ale deformują się w lecie. Dodawanie w procesie produkcji asfaltu elastomeru zmienia właściwości lepiszcza w niskich i wysokich temperaturach oraz jego właściwości sprężyste.

Już w październiku 2013 roku, a więc zaledwie dwa lata po wprowadzeniu w USA, na śląskiej drodze wojewódzkiej wykonano pierwszy w Polsce i szósty w Europie odcinek nawierzchni drogowej z zastosowaniem asfaltu wysokomodyfikowanego PMB 40/100-80. W następnym roku wykonano pierwszą w Polsce nawierzchnię na wiadukcie nad torami PKP z zastosowaniem asfaltu wysokomodyfikowanego. Dotychczasowe wyniki badań oraz doświadczenia zdobyte przy wykonywaniu nawierzchni dowodzą – stwierdził dyr. Tabor – że właściwości tych nawierzchni plasują je pomiędzy nawierzchniami bitumicznymi i betonowymi oraz wykazują pozytywne cechy obu tych rodzajów. Poinformował też, że trwają prace nad opracowaniem nowych wytycznych technicznych dotyczących pakietów nawierzchni z zastosowaniem asfaltów wysokomodyfikowanych.

Zalety asfaltów wysokomodyfikowanych zostały potwierdzone także podczas badań porównawczych, podczas których poddano ocenie odporność na zmęczenie i i pękanie mieszanek mineralno-asfaltowych z różnymi asfaltami. Wyniki tych badań wykazały – stwierdził dr inż. Krzysztof Błażejowski z Orlenu Asfalt – że asfalty drogowe, modyfikowane polimerami i wysokomodyfikowane polimerami tworzą oddzielne klasy wytrzymałościowe w odporności na zmęczenie. Asfalty modyfikowane polimerami charakteryzują się znacząco lepszymi wynikami niż asfalty drogowe co należy przypisać większej objętość polimeru (elastomeru) w asfalcie wysokomodyfikowanym.

Do podobnych wniosków doprowadziły przeprowadzone w Laboratorium Drogowym Kopalni Surowców Skalnych w Bartnicy badania na koleinowanie mieszanek mineralno-bitumicznych z asfaltem wysokomodyfikowanym. Przebadane MMA z asfaltem wyskomodyfiowanym charakteryzują się większą odpornością na deformacje trwałe w stosunku do MMA na asfaltach modyfikowanych – podsumował Grzegorz Korzanowski ze Śląskich Kruszyw Naturalnych. Poprzez zastosowane odpowiednich asfaltów wysokomodyfikowanych do poszczególnych warstw zwiększamy wytrzymałość zmęczeniową całej nawierzchni.

Zastosowanie asfaltów wysokomodyfikowanych było przewodnim tematem pierwszego dnia obrad. Na jego zakończenie uczestnicy Forum wzięli udział w wycieczce technicznej, podczas której zapoznali się z pokazem instalacji punktowych elementów odblaskowych holenderskiej firmy van Wylick oraz folii odblaskowych firmy 3M. Zwiedzili też teren trwającej modernizacji Stadionu Śląskiego w Chorzowie.

Drugi dzień obrad poświęcony był kwestiom bezpieczeństwa ruchu drogowego: bezpieczeństwa pieszych a także propozycjom nowych uregulowań dotyczących oznakowania pionowego dróg. Relacja z tej części IV Śląskiego Forum Drogownictwa znajdzie się w osobnym artykule.