Po kilkunastu latach prac przygotowawczych, niemiecki Federalny Urząd Drogownictwa BASt, wprowadził nowe wytyczne projektowania dróg pozamiejskich. Zaproponowany został jasny system dzielenia dróg na kategorie według kryteriów funkcji jaką spełniają i dostosowanych do tych kategorii klas projektowych. Standaryzacja dróg traktowana jest jako sposób zwiększania bezpieczeństwa ich użytkowników.

Obowiązujące od niedawna wytyczne zaprezentowała podczas II Śląskiego Forum Drogownictwa w Bielsku Białej inż. Janette Zoesch z Instytutu Planowania i Zarządzania Ruchem Drogowym Politechniki w Dreźnie. Wcześniej miała okazję zapoznać z tym zagadnieniem uczestników międzynarodowego seminarium brd Gambit na Politechnice Gdańskiej. Reforma Wytycznych miała kilka podstawowych celów: ograniczenie różnorodności typów dróg i ich standaryzację, zwiększenie bezpieczeństwa drogowego i uwzględnienie potrzeb związanych z utrzymaniem.

Podczas pracy nad Wytycznymi wzięto pod uwagę statystyki dotyczące bezpieczeństwa ruchu. 60% śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w Niemczech (według danych z 2010 r.) zginęło na drogach pozamiejskich, 29% w miastach, a 11% na autostradach – stwierdziła J. Zoesch. Blisko 1000 z tych śmiertelnych wypadków to były wypadki z udziałem tylko jednego samochodu, a więc spowodowane przez wypadnięcie z drogi, najechanie na przeszkodę itp. Niemal 500 wypadów to były wypadki podczas “ruchu podłużnego” czyli zderzenia czołowe lub najechanie na tył innego pojazdu. Niespełna 400 wypadków odnotowano podczas skręcania i na skrzyżowaniach. Stosunkowo najmniej ofiar (tu najbardziej widać różnicę w zestawieniu ze statystykami dotyczącymi Polski) było podczas wypadków z udziałem pieszych. Uznano, że najczęstszym przyczynom śmiertelnych wypadków można przeciwdziałać przez ograniczanie prędkości, zapewnienie możliwości bezpiecznego wyprzedzania i redukowanie punktów konfliktowych na skrzyżowaniach. Należy także zapewnić ochronę innym użytkownikom dróg (piesi, rowerzyści).

Drogi podzielono na kategorie, przy czym kryterium była ich funkcja w systemie komunikacyjnym i parametry ruchowe. Drogi zostały więc podzielone na kontynentalne (główne tranzytowe – dotyczy to wyłącznie autostrad), ogólnokrajowe, ponadregionalne, regionalne, bliskiego zasięgu i lokalne. Ten podział nie ma nic wspólnego z tym, kto zarządza daną drogą, obowiązuje na wszystkich szczeblach administracji drogowej. Drogi pozamiejskie mogą być kategorii od ogólnokrajowej (LS I) do lokalnej (LS V).

Nowe zasady projektowania dróg wprowadzają znane i u nas pojęcie klasy projektowej (EKL). Kategorii drogi LS I odpowiada klasa projektowa EKL 1 i tak dalej w dół. Klasy projektowe definiują takie parametry jak przekrój drogi, przekrój podłużny, oznaczenie dopuszczalnego ruchu na drodze dla różnych typów pojazdów, organizację ruchu na skrzyżowaniach, organizację ruchu pieszych i rowerzystów. Podstawowe znaczenie ma standaryzacja: ma być kilka jasno odróżniających się typów dróg, a użytkownicy powinni intuicyjnie rozpoznawać kategorię drogi i poruszać się po niej w sposób przewidziany przez projektanta.

Oczywiście nawet w kraju tak bogatym jak Niemcy, dochodzenie do takiego stanu sieci dróg będzie trwało latami – nowe wytyczne będą stosowane na nowobudowanych odcinkach i w przypadku przebudowy. Nieprędko zatem będą dostępne dane mówiące o wpływie tak rozumianej standaryzacji na zmniejszenie liczby wypadków z ofiarami śmiertelnymi. Ale z całą pewnością można stwierdzić, że wprowadzenie jasnych i czytelnych zasad projektowania dróg, a przede wszystkim rozsądna kategoryzacja, w oparciu o kryteria ruchowe i funkcjonalne, służą podnoszeniu standarów sieci drogowej.

Prezentacja Janette Zoesch (niem.)