Region lubelski pod względem bezpieczeństwa na drogach ma się tak do reszty kraju, jak Polska do Unii Europejskiej – to punkt wyjścia wojewódzkiego programu poprawy brd zaprezentowanego w trakcie zakończonej 7 listopada w Krasnymstawie konferencji PKD “BRD w perspektywie regionalnej”. Woj. lubelskie jest jednym z ostatnich w kraju, które przygotowało taki program.
Wobec przyjętych w Narodowym Programie BRD na lata 2013-2020 celów w skali kraju, Sekretariat Krajowej Rady BRD zarekomendował w ubiegłym roku cele dla poszczególnych województw oraz zalecił aby Wojewódzkie Rady BRD zweryfikowały dotychczasowe lub przyjęły nowe wojewódzkie strategie brd wraz z nowymi celami – przypomniała Agata Foks, sekretarz Krajowej Rady. Z przeprowadzonego rozeznania w województwach pod kątem stanu zaawansowania prac nad dokumentami strategicznymi brd wynika, że wg stanu na dzień 31 stycznia br. w 9 województwach istnieją już programy brd, w 4 trwają prace nad ich opracowaniem, a w przypadku 3 pozostałych województw nie uzyskano żadnych informacji. W tej ostatniej grupie znalazło się woj. lubelskie.
Region ten zalicza się do najbardziej niebezpiecznych dla użytkowników dróg. Podobnie jak w całym kraju, liczba zabitych w wypadkach spadła w porównaniu z rokiem 2004, ale tu spadek był najmniejszy. Charakterystyczna jest wysoka ciężkość wypadków: obrazuje to wskaźnik 17 zabitych na każde 100 wypadków, przy średniej dla Polski na poziomie 9. Więcej niż średnio zdarza się tu wypadków z udziałem nietrzeźwych (15% wypadków) przy średniej dla kraju – 11%. Na średnim krajowym poziomie (niepokojąco wysokim) utrzymuje się liczba zabitych pieszych, którzy stanowią jedną trzecią ofiar – powiedział przedstawiając diagnozę stanu bezpieczeństwa w regionie Tomasz Radzikowski z Fundacji Rozwoju Inżynierii Lądowej, która na zlecenie władz samorządowych województwa przygotowała program.
Diagnoza stanu brd pozwoliła ekspertom sformułować tezę, że woj. lubelskie ze swoimi problemami jest na tle reszty kraju jak Polska w porównaniu z innymi krajami UE – oceniła szefowa zespołu przygotowującego program dr Joanna Żukowska. Decydują o tym zarówno wskaźniki brd jak i znana specyfika słabiej rozwiniętej “ściany wschodniej”. Program zaproponowany województwu wskazuje cele podobne do tych z narodowego programu: zakłada zmniejszenie liczby zabitych w wypadkach do roku 2020 o 50 proc. w stosunku do roku 2010 do poziomu 128. Liczba ciężko rannych ma się zmniejszyć o 40% – ma ich być nie więcej niż 504. Nadrzędną myślą programu jest wizja Zero – czyli zero zabitych i ciężko rannych w wypadkach na terenie woj. lubelskiego.
Jak to się ma do przewidywanej liczny 128 zabitych w roku 2020, co i tak będzie znaczna poprawa w stosunku do stanu obecnego? Prof. dr hab. Ryszard Krystek z Instytutu Transportu Samochodowego odpowiedział na te wątpliwości słowami prof. Claesa Tingvalla: wizja Zero nie jest liczbą – jest filozofią działania. Życie ludzkie i zdrowie jest nadrzędną wartością i dlatego nie może być przedmiotem wymiany na inne korzyści, jak: czas, pieniądze, komfort. Ta filozofia opiera się na kilku fundamentalnych założeniach: ludzie popełniają błędy, wytycznymi do projektowania systemu muszą być biofizyczne limity wytrzymałości organizmu człowieka, a system musi wybaczać ludzkie błędy lub zmniejszać ich skutki – a nie karać za nie.
Program poprawy bezpieczeństwa wymagać będzie wielu równoległych działań wielu zainteresowanych środowisk i poziomów władzy publicznej. Jednym z jego filarów są bezpieczne drogi: przekształcanie sieci drogowej i ulicznej w celu uzyskania jej hierarchiczności i lepszej kontroli dostępu, wprowadzanie bezpiecznych rozwiązań na drogach i ulicach oraz odpowiedniej organizacji ruchu, kształtowanie bezpiecznego otoczenia dróg. Wiele takich działań było podejmowanych w regionie lubelskim w ciągu minionych dwóch kadencji władz samorządowych – przypomniał członek Zarządu woj. lubelskiego Jacek Sobczak. W tym okresie gruntownie przebudowano lub zbudowano od nowa blisko 500 km dróg krajowych (w tym 70 km drogi S17 wraz z obwodnicą Lublina), blisko 900 km dróg wojewódzkich (z kończonym nowym mostem na Wiśle w Kamieniu i prowadzącą do niego drogą 747) i blisko 1400 km dróg powiatowych i gminnych. Kończący swa pracę w samorządzie województwa wicemarszałek Sobczak ze wzruszeniem podziękował środowisku drogowemu za owocną wieloletnią współpracę i życzył dalszych sukcesów w budowie nowoczesnej i bezpiecznej sieci drogowej.
Patronat honorowy nad konferencją sprawował marszałek woj. lubelskiego Sławomir Sosnowski, a współorganizatorami były Wojewódzkie Ośrodki Ruchu Drogowego w Białej Podlaskiej, Chełmie, Lublinie i Zamościu.