Polska Wschodnia nie jest beneficjentem inwestycji drogowych wspieranych z funduszy UE w takim stopniu, w jakim było oczekiwane – to główny wniosek konferencji “Projekty drogowe w Programie Rozwoju Polski Wschodniej i Regionalnych Programach Operacyjnych”, która zakończyła się 16 czerwca w Lublinie.
Trwająca dwa dni konferencję zorganizował Polski Kongres Drogowy przy współpracy Urzędu Marszałkowskiego woj. lubelskiego. Uczestniczyli w niej przedstawiciele władz samorządowych województw, powiatów i miast województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego oraz zarządcy dróg różnych kategorii: dyrektorzy oddziałów GDDKiA, zarządów dróg wojewódzkich i pozostałych samorządowych.
Celem działania PKD jest równomierny rozwój sieci drogowej i zapewnienie na niej jednolitych standardów. Naszej uwadze nie mógł zatem umknąć fakt nierównomiernego ukształtowania gęstości dróg w różnych częściach Polski ś powiedział otwierając konferencję prezes zarządu PKD Zbigniew Kotlarek . Obszar Polski Wschodniej, obejmujący pięć najsłabiej rozwiniętych województw w Polsce, cechuje się słabym poziomem rozwoju sieci drogowej i niskimi wskaźnikami dostępności przestrzennej i czasowej. Odczuwane jest to jako hamulec na drodze do rozwoju ekonomicznego i podnoszenia poziomu życia mieszkańców.
Jest to efektem wieloletnich zaniedbań, ale także decyzji o kierunkach inwestowania podejmowanych w oparciu o niewystarczające przesłanki ś stwierdził prof. Tomasz Komornicki z Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk. Popyt na drogi mierzy się wciąż wielkością ruchu na istniejących szlakach, a korzyści z inwestycji ocenia przez techniczny efekt wzrostu przepustowości. Za rzadko natomiast odwołujemy się do powiązań społeczno-gospodarczych. One generują popyt na przewozy i tym samym na infrastrukturę. Decyzje o budowie dróg powinny służyć osiąganiu celów polityki regionalnej, takich jak podnoszenie konkurencyjności regionów, poprawa dostępu do rynków pracy i do usług pożytku publicznego, zapewnienie spójności wewnętrznej kraju.
Gdyby tak było, nie byłoby takich problemów z dotarciem do stolic swoich województw, jakie mają mieszkańcy “peryferii wewnętrznych” w ramach Polski Wschodniej, do których zalicza się rejon Ełku, Terespola, Hrubieszowa i Bieszczady. Sam Rzeszów jest słabo skomunikowany z Warszawą, Lublin z Łodzią i Krakowem, Olsztyn z Poznaniem, Kielce z Rzeszowem – a są to istotne relacje dla tych miast. Zdaniem prof. Komornickiego duże projekty drogowe w Polsce Wschodniej, które mogłyby to zmienić, przegrały konkurencję w ramach Programu Operacyjnego “Infrastruktura i środowisko”, a są zbyt wielkie by zdobyć finansowanie z Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej.
Program RPW został ustanowiony dla przyspieszenia tempa rozwoju społeczno-gospodarczego Polski Wschodniej “w zgodzie z zasadą zrównoważonego rozwoju”. Jednym z jego celów szczegółowych jest poprawa dostępności i jakości powiązań komunikacyjnych 5 objętych nim województw ś przypomniał dyrektor Departamentu Projektów Infrastrukturalnych Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Maciej Berliński. Cel ten miał zostać osiągnięty dzięki budowie i modernizacji ważnych odcinków dróg wojewódzkich Polski Wschodniej i budowie obwodnic w ciągach dróg krajowych. Na liście przewidzianych inwestycji znalazło się 25 projektów podstawowych oraz 7 rezerwowych o wartości 5 100 mln zł, z czego dofinansowanie miało wynieść 2 380 mln zł. 6 z tych projektów zalicza się do dużych, do których zalicza się te, których wartość przekracza 50 mln euro. Trzy z nich są już realizowane: to wschodnia droga obwodowa Przemyśla, północna obwodnica Jędrzejowa i obwodnica Jarosławia. Gorzej jest z ważnymi inwestycjami mostowymi: mostami na Wiśle w Połańcu i Kamieniu, a także z obwodnicą Wąchocka. Termin zakończenia i rozliczenia wszystkich projektów upływa w roku 2015.
Uczestnicy konferencji zgłosili szereg wniosków dotyczących perspektyw rozwoju sieci drogowej w Polsce Wschodniej. Za konieczne uznano opracowanie “ścieżki finansowania” dużych projektów drogowych dla Polski Wschodniej przy rozdziale środków, które mogą być dostępne w następnej perspektywie budżetowej UE.
Zapraszamy do zapoznania się z prezentacjami wygłoszonymi podczas konferencji i galerią zdjęć.