Wytyczne rekomendowane są z założenia przeznaczone dla wszystkich dróg publicznych, ale kilka opracowano specjalnie dla zarządców dróg samorządowych. Zostały one zaprezentowane podczas webinarium 27 października.

Ministerstwo Infrastruktury zamówiło Wytyczne utrzymania dróg samorządowych, aby ułatwić funkcjonowanie zarządcom drogowym pozbawionym takich zasobów sił i środków jakimi dysponuje Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Powstały w ten sposób Wytyczne utrzymania dróg samorządowych, podzielone na trzy części. Pierwsza obejmuje wymagania podstawowe, druga – diagnostykę, a trzecia to katalog typowych rozwiązań materiałowo-technologicznych stosowanych przy remontach. Zasady zawarte w opracowaniach obejmują: nawierzchnie jezdni, pobocza i odwodnienia, ocenę stanu tych elementów oraz technologie zabiegów remontowych. Wytyczne nie obejmują zimowego utrzymania dróg, a także utrzymania drogowych obiektów inżynierskich.

W opracowaniu przygotowanym przez zespół pod kierunkiem prof. dr hab. inż. Piotra Radziszewskiego z Politechniki Warszawskiej zaproponowano schemat postępowania w celu dokonania wyboru i zakresu remontu. Ocenę stanu nawierzchni realizuje się na jednym z trzech poziomów, zróżnicowanych pod względem zakresu i stosowanych metod oceny cech eksploatacyjnych nawierzchni. Decyzję o wyborze poziomu oceny podejmuje zarządca drogi. Ocena stanu poboczy i odwodnienia może być prowadzona na dwóch poziomach – jeżeli w trybie rozporządzenia lub innych przepisów nadrzędnych nie określono koniecznego poziomu oceny stanu poboczy i odwodnienia, w tym przypadku również decyzję o wyborze poziomu oceny podejmuje zarządca drogi.

Zalecenia dla typowych prac utrzymaniowych

Projektowanie zabiegów utrzymaniowych powinno być dokonane na podstawie oceny stanu nawierzchni drogowej. Nawierzchnie podzielono na 4 klasy: klasa A to nawierzchnie nowe lub przebudowane, będące w stanie dobrym, klasa B to stan zadowalający, gdy nawierzchnie są odnowione, a uszkodzenia sporadyczne, nie wymagające interwencji, klasa C to stan niezadowalający, gdy są uszkodzenia wymagające zaplanowania zabiegów naprawczych i klasa D – stan zły, kiedy konieczne są natychmiastowe zabiegi naprawcze.

Autorzy Wytycznych zaproponowali także zakresy i terminy podejmowania poszczególnych prac, składających się na utrzymanie dróg. Prof. Radziszewski zwrócił szczególna uwagę na kilka zapisów. Uzupełnianie ubytków, likwidacja spękań i innych uszkodzeń nawierzchni zagrażających bezpieczeństwu ruchu drogowego powinny być wykonywane terminie do 48 godzin po uzyskaniu wiedzy o wystąpieniu uszkodzenia awaryjnego. Uszkodzenia poboczy, takie jak rozmycia, ślady itp. powinny w okresie całego roku być usuwane na bieżąco po stwierdzeniu uszkodzenia. Utrzymanie zieleni niskiej powinno obejmować skoszenie trawy oraz usunięcie jej z jezdni, poboczy, chodników i ścieżek rowerowych, a powinno się to robić minimum 2 razy w roku, w terminach określanych przez zarządcę drogi.

W przypadku odwodnienia roboty utrzymaniowe, obejmujące odmulanie i profilowanie skarp rowów i zbiorników retencyjnych, oczyszczanie przepustów i separatorów, powinny być realizowane w ramach określonych przedmiarem zakresów i rodzajów robót ustalonych w planach remontowych na podstawie okresowej oceny stanu.

Najpierw diagnostyka, potem remont

Na pakiet Wytycznych składa się również opracowanie poświęcone diagnostyce. Zgodnie z zaleceniem Ministerstwa Infrastruktury i oczekiwaniami zarządców dróg wojewódzkich, zasady i metodologia oceny diagnostycznej nawierzchni są zgodne z dokumentami WDSN, przygotowanymi wspólnie przez kilka Zarządów Dróg Wojewódzkich.

Zawiera ono sposoby oceny stanu nawierzchni, na które składają się: diagnostyka metodami zmechanizowanymi i kontrola stanu technicznego na podstawie oceny wizualne. Zamieszczono tam również klasyfikację uszkodzeń nawierzchni asfaltowych i betonowych, chodników, dróg rowerowych i ciągów pieszo-rowerowych oraz klasyfikację uszkodzeń poboczy i odwodnienia dróg. Zgodnie z Wytycznymi w przypadku dróg niższych klas i o niższej kategorii ruchu wystarczająca jest ocena wizualna (poziom III).

Ostatni zeszyt tej części Wytycznych to katalog zawierający typowe rozwiązania materiałowo-technologiczne i konstrukcyjne, stosowane przy remontach lub remontach cząstkowych nawierzchni asfaltowych i betonowych. W stosunku do dotychczas stosowanych dokumentów technicznych, zawiera propozycje dla nawierzchni sztywnych (do tej pory brak było rozwiązań). Nowe podejście polega także na dopuszczeniu stosowania innych technologii, nie wymienionych w wytycznych oraz na podkreśleniu znaczenia recyklingu i wskazaniu metod jego stosowania. W przypadku nawierzchni asfaltowych, jeżeli warstwa usuwana przez frezowanie jest jednorodna, a jedynie uległa degradacji (np. spękania, deformacje) lub nie spełnia wymagań (np. niewystarczające zagęszczenie, nieodpowiednia ilość lepiszcza) zaleca się powtórne wykorzystanie sfrezowanego materiału w technologii recyklingu. W przypadku niejednorodnych warstw, dopuszcza się zastosowanie odpowiednich zabiegów technicznych mających na celu ujednorodnienie materiału pozyskanego z rozbiórki w celu ich dalszej przydatności do recyklingu.

Autorzy czekają na uwagi

Webinarium, na którym przedstawiono Wytyczne utrzymania dróg samorządowych było jednym z 9 organizowanych w ramach konsultacji publicznych nowego systemu przepisów technicznych w drogownictwie. Webinaria odbywają się w każdy wtorek o godz. 10:00, aż do 1 grudnia. Ich dokładny harmonogram i link do najbliższego spotkania znaleźć można w tym miejscu.

Z projektami Wytycznych można zapoznać się na specjalnej stronie internetowej Ministerstwa Infrastruktury .

Opinie o proponowanych rozwiązań można wyrazić na Forum Dyskusyjnym lub przesłać na specjalnie utworzoną skrzynkę mailową konsultacje@kongresdrogowy.pl